گروه اقتصادی قدس‌آنلاین/ زهرا طوسی: پس از یک رکورد زنی تاریخی در بازارهای پیشتاز مثل ارز و سکه و طلا که دلار را به مرز ۲۰ هزار تومان و سکه را تا سقف ۵ میلیون تومان بالا کشید و بستر را برای یک جهش تاریخی در قیمت اقلام اساسی خانوارها فراهم کرد این روزها شاهد ثبات نسبی در این بازار هستیم.

هر چند طبق بررسی‌های به عمل آمده، تنها ۳۵ درصد از مشکلات اقتصادی که در سال‌های اخیر ایران شاهد آن بوده در نتیجه تحریم‌ها ایجاد شده و ۶۵ درصد باقی مانده به مشکلات داخلی و ضعف مدیریت اقتصادی مربوط می‌شود با این حال فضای روانی تحریم که بسترساز جهش قیمتی شده بود، اینک پس از تخلیه هیجانی که در ماه‌های گذشته داشت، بازارهای مختلف را هر چند در نرخ‌های بالا اما در یک وضعیت ثبات گونه نگه داشته است.

با وجودی که برخی از فعالان پیش بینی می‌کردند که قیمت طلا وارز در دور دوم تحریم‌ها افزایش می‌یابد، اما پس از یک هفته از ۱۳ آبان، قیمت دلار روز گذشته ۱۲ هزار و ۵۰۸ تومان توسط سیستم بانکی از مردم خریداری می‌شد و در بازار آزاد نیز ۱۳ هزار و ۹۰۰ تومان به فروش رسید، طلا نیز گرمی ۴۱۲ هزار تومان معامله شد و سکه نیز ۴ میلیون و ۳۲۰ هزار تومان به فروش رفت و در ساعاتی از روز با افت قیمت نیز همراه بود. بازار لوازم خانگی، موبایل و حتی مواد غذایی نیز این روزها به دور از تلاطم در یک رنج قیمتی تثبیت شده به فروش می‌رسند.

دراین شرایط مهم‌ترین پرسش اینکه مهم‌ترین دلایلی که سبب کاهش دامنه نوسان قیمتی در بازارها شده چیست؟ آیا این ثبات پایدار خواهد ماند وبه بازارهای دیگر تسری پیدا خواهد کرد؟پاسخ این سؤال را کارشناسان می‌دهند.

 تخلیه ریسک دربازار

دراین باره عضو هیئت نمایندگان اتاق تهران درباره تأثیر دور دوم تحریم‌ها بیان کرد: انتظار این بود با راه‌اندازی تحریم‌ها نرخ ارز صعود کند اما بازار غیر قابل پیش‌بینی حرکت کرد. 

مهدی پورقاضی با اشاره به این که اثرات تحریم از قبل در اقتصاد تخلیه شده است، افزود: به دلیل بالا رفتن ریسک در اقتصاد کشور حتی روز دوشنبه با آغاز تحریم‌ها، بازارهای ایران هیچ واکنشی نشان ندادند چرا که قبل از این، نرخ ارز به اندازه کافی بالا رفته و در واقع اقتصاد ریسک را تخلیه کرده است.

وی با بیان این که تأثیر تحریم‌ها در آینده هنوز مشخص نیست، اظهار کرد: همه چیز به اخذ سیاست‌های درست بازمی‌گردد، اگر با شعار جلو نرویم و راه موقتی در پیش نگیریم مسلماً نرخ ارز کاهش خواهد یافت.

 کنترل تقاضاهای هیجانی 

محمد محمد ولی رئیس اتحادیه طلا و جواهر کشور معتقد است آنچه طی هفته‌های اخیردامنه نوسان قیمت‌ها را محدود کرده است به صورت عمده به محدود شدن عوامل روانی مربوط می‌شود. 

به گفته وی، دراین دوره در کنار سیاست‌های قهری و ایجابی بانک مرکزی و افزایش عرضه دلارهای خانگی، با عوامل برهم زننده تعادل بازار سکه و طلا نیز برخورد شد و این‌ها در کنار هم هیجان کاذب در بازار را کنترل کرده‌اند.

محمد ولی افزود: اگر سیاست‌های پیش بینی شده درست عملیاتی شود همه بازارها به ثبات می‌رسند، باید توجه داشت که بخش زیادی از نوسانات در بازار ریشه‌های کاملاً داخلی اقتصادی داشت و ناشی از جو روانی بود و درصد بسیار کمی از آن به تحریم‌ها مربوط می‌شد.

وی ادامه داد: بازار طلا و ارز و سکه اگر خوب مدیریت شود اثر تخریبی تحریم‌ها بسیار ضعیف خواهد شد و چنانچه می‌بینیم، در این یک هفته پس از ۱۳ آبان آرامش لازم در بازار حکمفرماست.

وی افزود: اگر بانک مرکزی به همین شکل به تعهداتش عمل کند، بازار ارز و سکه ثبات نسبی خود را حفظ خواهد کرد و این آرامش به دیگر بازارها نیز تسری پیدا خواهد کرد، اما اگر مدیریت منسجم نداشته باشد این امکان وجود دارد که جو روانی را به سمت التهاب پیش ببرد.

 تأمین کالاهای اساسی 

علی فاضلی رئیس شورای اصناف کشور و عضو ستاد تنظیم بازار نیز گفت: هر چند جنگ روانی اقتصادی که در اواخر بهار و اوایل تابستان به نهایت خود رسیده بود بازار را دچار هیجانات قیمتی کرده بود، اما این روزها با همه فشارهایی که هست شاهد ثباتی در بازار هستیم که باید آن را ناشی از عملکرد مردم، بنگاه‌های اقتصادی و سیاست‌های دولت بدانیم، ثباتی که مردم آن را احساس می‌کنند و اگر نگاهمان به مزیت‌های داخلی باشد وضعیت بهتری در روزهای آتی خواهیم داشت. 

فاضلی افزود: برای تسری ثبات به همه بازارها در جلساتی با دولت و نمایندگان مجلس هم گفته‌ایم که کمک رسانی به بنگاه‌های کوچک و متوسط و نگاه ویژه به تولید نه در شعار بلکه کاملاً عملیاتی، باید اتفاق بیفتد؛ در حال حاضر ما در بحث ارزاق عمومی و کالاهای اساسی هیچ مشکلی نداریم وتأمین در حد خوبی انجام گرفته و ذخایر قابل تأملی هم در کشور داریم، کار تأمین مواد اولیه برای بنگاه‌ها را به صورت نسبی انجام دادیم، در بحث تخصیص ارز و گشایش اعتبارها در ماه‌های آغازین سال عملکرد خوبی نداشتیم، ولی الان نسبت به قبل موفق‌تر عمل کردیم و همه این‌ها دست به دست هم داده تا شاهد یک ثبات نسبی دربازارها باشیم.

وی افزود: بازارها به دو دسته تقسیم می‌شوند، در بخش کالاهای استراتژیک که مشکلی نداریم و در کالاهای جنبی مثل لوازم خانگی، صنایع چوب، چاپ و بسته بندی و... باید به تولید صنعتی کالاها نگاه ویژه داشته باشیم و تأمین مواد اولیه آن‌ها را مد نظر قرار بدهیم و با حمایت از تولید کنندگان نگذاریم خللی در تولید این بخش به وجود بیاید.

وی با اشاره به اینکه حمایت از تولید کننده را باید به عنوان یک اصل برای ثبات بخشی در بازار مد نظر داشته باشیم، تأکید کرد: الان در پی رفع مشکل تأمین مواد اولیه برای تولید کنندگان و واردات کالاهایی که ما مزیت تولید در آن‌ها نداریم، هستیم و بازار حتماً باید با توجه به این دو مؤلفه تنظیم شود.

وی با اشاره به گرانی برخی اقلام با وجود ثبات تأکید کرد: یک سری هزینه سربار در تولید هست که در برخی مواد غذایی مثل لبنیات باعث افزایش قیمت شده، متأسفانه سهم صنایع بسته بندی و نگهداری لبنیات در گرانی‌ها را نادیده می‌گیرند، اینجاست که می‌گویم باید هزینه‌های سربار در تولید صنعتی با حمایت از بنگاه‌ها کم شود تا در بازار خللی ایجاد نشود. وی تأکید کرد: نباید به این ثبات دلخوش باشیم و دشمن یقیناً دست بردار نیست و مشکلاتی نیز در داخل وجود دارد که باید بر آن‌ها فائق بیاییم، باید همواره نگاه ویژه به بحران‌های خلق الساعه داشته باشیم و در همه حال آماده باشیم، تا بتوانیم بازار را به شکل بهتری برای مصرف کننده اداره کنیم.

 بلاتکلیفی بازار

درعین حال دکتر تنهایی مقدم کارشناس اقتصادی نیز در گفت و گو با خبرنگار ما در این باره معتقد است: تحلیل دولتمردان این است که بازار به لحاظ روانی تخلیه شده است، اما به نظر می‌رسد از این بعد شاهد جمع شدن فنر هستیم.

وی با اشاره به اینکه تیم اقتصادی دولت اتفاق جدیدی را در اقتصاد رقم نزده است، افزود: با وجود اینکه به نظر می‌رسد، سیاست‌های پلیسی و امنیتی دولت که عوامل غیر اقتصادی هستند؛ بی تأثیر نبوده است ولی ثبات بازار در حال حاضر بیشتر ناشی از یک نوع بلاتکلیفی است.

وی با اشاره به اینکه درمیان عوامل کاهش دامنه نوسانات نباید از شکل‌گیری مسیری جدید برای انتقال پول میان ایران و اروپا و برخی از کشورهای آسیایی نیز بی‌تفاوت بود، افزود: طرف مقابل ما در تحریم‌ها همه تعهداتش را لغو کرده و ما به بهانه ارتباط اروپا هنوز به آن‌ها پایبندیم، شکلات اروپا به ما برای پذیرفتن تعهدات فرابرجامی، باعث شده کشور در یک حالت ثبات نسبی قرار بگیرد و تا زمانی که ما واکنش جدی به آن نشان دهیم، این وضعیت بلاتکلیفی ادامه دارد.

انتهای پیام/